Thị trường chứng khoán, nơi dòng tiền được luân chuyển với tốc độ rất nhanh (chỉ sau thị trường liên ngân hàng). Dong luân chuyển dòng tiền từ thị trường chứng khoán góp phần rất lớn trong việc giúp tiền tệ được phân phối hiệu quả từ người có tiền nhàn rỗi đến nơi cần vốn đầu tư và gián tiếp làm tổng tiền lớn lên, tuy nhiên nếu xét ở một góc độ khép kín thì tiền không tự nhiên sinh ra và cũng không tự nhiên mất đi, nó chỉ chuyển từ tài khoản người này qua tài khoản của người khác.
Lượng tiền hao hụt ở một nhóm chủ thể (Có thể là NĐT) sẽ được chuyển đến cho một nhóm chủ thể mới trong nền kinh tế đó, trước khi vượt ra khỏi biên giới, nếu là nền kinh tế mở cửa. Vậy trong một thị trường mà chủ thể là các nhà đầu tư (NĐT) trên thị trường đó, lượng tiền mất đi (Của các NĐT thua lỗ) sẽ đi về đâu? Và lượng mất đi đó sau khi tìm được chủ mới sẽ được chuyển tiếp sang thị trường nào?
Dòng tiền đó chảy theo các hướng nào và đâu là đích đến? Bài viết không khẳng định được do góc nhìn của mỗi cá nhân là khác nhau, nhưng mổ xẻ dưới góc độ vĩ mô đến chi tiết dưới tác động của các công cụ chính sách để mỗi người sẽ có một nhận định linh hoạt cho riêng mình, nhằm nhìn thị trường tài chính ở góc độ cao hơn và toàn diện hơn. Từ đó nhìn nhận, đối chiếu lại được với quá trình đầu tư của cá nhân hay tổ chức mình, để có thể đưa ra được chiến lược cụ thể và hợp lý hơn trong môi trường đầu tư đã định. Và quan trong hơn hết là chiến lược đó phải phù hợp với bối cảnh và "thế" hiện tại của nền kinh tế.
Điểm lại vắn tắt các công cụ vĩ mô, của chu kỳ từ 2012 đến nay:
1. Sự ra đời của công ty quản lý tài sản VAMC trực thuộc Chính Phủ:
+) Quyết định thành lập ngày 27/06/2013 bởi Thống Đốc Ngân Hàng Nhà Nước.
+) Các hoạt động chính
a. Mua nợ xấu của các tổ chức tín dụng.
b. Thu hồi nợ, đòi nợ và xử lý, bán nợ, tài sản bảo đảm.
c. Và các hoạt động khác liên quan đến tài sản tài chính, nợ.
2. Ngày 20 tháng 11 năm 2014 ra đời thông tư số 36/2014/TT-NHNN: Quy định về các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động mà các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thường xuyên duy trì.
a) Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu;
b) Giới hạn cấp tín dụng;
c) Tỷ lệ khả năng chi trả;
d) Tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn;
đ) Giới hạn góp vốn, mua cổ phần;
e) Tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi.
- Định nghĩa, giải thích:
Nợ xấu: Là hàm ý chỉ các khoản nợ của các danh nghiệp chủ yếu là lĩnh vực Bất Động Sản (BĐS) nợ các tổ chức tín dụng bao gồm các Ngân hàng thương mại trong nước, hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài (Sau đây xin gọi tắt về một mối là Ngân Hàng Thương Mại - NHTM cho gọn)
Nợ để làm gì? Doanh nghiệp BĐS vay NHTM để xây dự án BĐS đa phần là dự án nhà ở để bán cho toàn dân có nhu cầu.
Tại sao doanh nghiệp BĐS nợ không trả được cho NHTM? Vì nhu cầu mua và sức mua (tiền) của người dân không đủ lớn để mua hết số lượng nhà mà doanh nghiệp BĐS sản xuất ra.
Kết quả là Doanh Nghiệp bất động sản không bán được hết hàng (BĐS), hoặc đang xây dở dự án nhưng không huy động được đủ tiền để xây tiếp. Một khi không bán được hết hàng như kỳ vọng, thì đương nhiên không thu được lợi nhuận kỳ vọng, và do đó không quay lại trả được cho các NHTM.
Vòng tuần hoàn
Công ty VAMC của nhà nước ra đời để làm gì?
Đầu tiên là để mua lại nợ của các Doanh Nghiệp BĐS nợ NHTM. Có nghĩa là thay vì NHTM là chủ nợ thì vị trí chủ nợ được chuyển sang cho VAMC. Thay vào đó VAMC sẽ trả cho các NHTM một khoản bằng trái phiếu hoặc quy ra thành tiền, nếu quy ra thành tiền thì sẽ loanh quanh 30% so với giá trị của món nợ. Tức là nếu NHTM cho DN BĐS vay 100 triệu đồng (nợ xấu) thì VAMC sẽ trả cho NHTM một khoản khoảng từ 30 triệu (tùy theo tính chất món nợ), và VAMC trở thành chủ nợ mới đối với món nợ 100 triệu mà Doanh Nghiệp BĐS đang là đối tượng nợ.
Việc NHTM bán nợ cho VAMC là tự nguyện hay bắt buộc?
- Trích báo An Ninh Tiền Tệ: "Mỗi NHTM sẽ phải bán lại cho VAMC số nợ xấu tối thiểu cụ thể theo ấn định của NHNN và đến mốc hẹn 30/9/2015 phải bán hết 100% số lượng “chỉ tiêu được giao” nói trên."
Tức là việc bán nợ đã được ấn định trước đó từ lâu, đã bán dần từ trước đó và mốc hẹn cuối cùng năm 2015 phải bán hết.
Thông tư Số: 36/2014/TT-NHNN (Ngày 20 tháng 11 năm 2014) có liên quan gì?
Thông tư này có một điểm, đó là hạ hệ số rủi ro đối với các khoản cho vay Bất Động Sản từ 250% xuống 150% (Là mức thấp nhất theo thông lệ). Nghĩa là các NHTM (Sau khi đã ấn định bán nợ cho VAMC) kể từ ngày 20/11/2014 trở đi sẽ lại tiếp tục được phép cho vay một cách dễ dàng hơn đối với lĩnh vực BĐS, tức là có động lực lớn cho vay tiếp. Bởi Ngân Hàng Nhà Nước truyền thông điệp: Lĩnh vực BĐS đang có rủi ro cao từ mức 250% điều chỉnh về 150% (Thấp nhất theo thông lệ). Nhưng nếu phân tích sẽ thấy chính sách này nhắm tới đối tượng người dân mua nhà. Nghĩa là tăng động lực để người dân đi vay vốn Ngân Hàng Thương Mại (NHTM) dễ dàng hơn, vay nhiều hơn để mua nhà mà các Doanh Nghiệp BĐS đã sản xuất ra.
Kèm theo đó có một điểm cực kỳ quan trọng, là quy định các tổ chức tín dụng, NHTM khi cho vay kinh doanh lĩnh vực Chứng Khoán (Trừ trái phiếu), thì số dư cho vay đối với lĩnh vực này không được vượt quá 5% vốn điều lệ, mà trước đó đa số đang cho vay vượt mức này. Buộc các NHTM phải rút vốn cho vay từ các công ty môi giới Chứng Khoán về. Và con đường sẽ là rút tiền cho vay từ lĩnh vực Chứng Khoán để quay lại đổ về cho vay lĩnh vực BĐS, chủ yếu là khuyến khích toàn dân mua nhà.
Kết quả là các NHTM ồ ạt cho vay, ồ ạt khuyến mãi đối với người dân trong 1-2 năm vừa rồi, đến tận nhà, phát từng tờ rơi để người dân mạnh dạn vay tiền mua nhà. Và như vậy DN BĐS tự nhiên tiêu thụ được lượng hàng tồn kho (Nhà ở xây lên không bán được) thu được tiền về. Tiền đó chảy về đâu? Để trả cho chủ nợ mới là VAMC.
Một khoản 100 triệu là phải trả 100 triệu( Mặc dù VAMC khi mua lại nợ từ các NHTM là thấp hơn nhiều so với giá đấy, cứ lấy ví dụ 100 - 30 = ?...).
Và kết quả sau cả vòng tuần hoàn tiền tệ đó là gì? Thị trường chứng khoán sập đổ do tiền bị rút ra rất lớn bởi các NHTM, bởi các nhà đầu tư cắt lỗ. Đối tượng không bị lỗ (Có lãi) trên thị trường là những đối tượng đã chuẩn bị được từ trước cho sự kiện này. Một phần lớn tiền được chuyển về sân NHTM để đổ sang cho vay lĩnh vực "Tiêu Dùng Bất Động Sản". Người tiêu dùng ký vay những món nợ trả góp này để tiêu thụ hàng cho Doanh Nghiệp BĐS -> Doanh Nghiệp BĐS thu tiền bán hàng về trả cho VAMC (Món nợ mà trước đó VAMC đã mua lại giá thỏa thuận từ các NHTM).
Xong một vòng như vậy, người dân mua nhà hiện nay đang thực hiện trả góp dần cho món hàng mà họ mua. Doanh nghiệp BĐS đã trả nợ xấu được cho VAMC. Ngân Hàng Thương Mại đã không còn là chủ nợ của DN BĐS mà trở thành là chủ nợ của người mua nhà trả góp. Như vậy món nợ từ DN BĐS đã được chuyển sang cho người dân.Việc đã xong.
- Vậy, sau vòng luân chuyển này, ai là người đi vay cuối cùng?
- Tiền chạy đi đâu?
Câu hỏi đang gần đến hồi đáp thì ngay lập tức Ngân Hàng Nhà Nước tiếp tục tung cú chốt thông tư 36 sửa đổi Ngày 27 tháng 5 năm 2016:
Thành Số 06/2016/TT-NHNN rúng động thị trường Bất Động Sản, lập tức siết lại cho vay bất động sản. Dự thảo nâng mức hệ số rủi ro 150% quay ngược lên mức 250% (Để chốt khóa việc cho vay có chủ đích năm vừa rồi). Nhưng vì áp lực từ xã hội và các hiệp hội kinh doanh BĐS quá lớn bởi họ trở tay không kịp. Nên đã chốt tăng lên mức 200%.
4. Ngày 13/10/2015 ra đời Nghị định 91/2015/NĐ-CP về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp.
Ngày 28/12/2015 Thủ tướng CP ra Quyết định số 58/2016/QĐ-TTg phê duyệt danh sách các doanh nghiệp nhà nước thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016-2020.
Nghị định 91 và Quyết định số 58 là cú hích buộc các doanh nghiệp nhà nước phải khẩn trương lên sàn niêm yết. Quy mô nhà nước thoái vốn trong 3 năm 2015-2016 và 2017 rất lớn, do đó động lực dòng tiền trong thị trường là yếu tố quan trọng giúp cho thị trường có thể hấp thụ được số lượng lớn hàng hóa này.
Tuy nhiên, cho đến đầu năm 2017, Chính phủ chưa có bất cứ văn bản nào để bơm tiền ra ngoài thị trường để hấp thụ hết lượng hàng này. Ngoài các chỉ tiêu tăng tín dụng hàng năm, các văn bản cho phép các ngân hàng lớn được tăng tỷ lệ cho vay so với tỷ lệ tiền gửi thì phần lớn tiền đã bị hút lại hết.
Hơn nữa, quá trình xử lý nợ xấu của ngân hàng đang đi đến giai đoạn cuối để ngành ngân hàng bắt đầu áp dụng thử nghiệm Basel 2 vào giữa cuối năm 2017 => Dòng tiền lại ra thị trường lại bị bóp nghẹt hơn.
Từ đó có thể thấy, lượng cung hàng hiện tại đã lớn hơn cầu thị trường rất nhiều, dẫn đến một đợt suy giảm tương đối trong năm 2017 và điều này chỉ có thể tránh được nếu:
- Thứ nhất, Chính phủ ra văn bản để tìm cách bơm tiền vào thị trường (tăng tỷ lệ cho vay lĩnh vực CK, gói kích thích kinh tế.....)
+ Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu;
+ Giới hạn cấp tín dụng;
+ Tỷ lệ khả năng chi trả;
+ Tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn;
+ Giới hạn góp vốn, mua cổ phần;
+ Tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi.
- Thứ hai, cơ chế để huy động được nguồn tiền nước ngoài (nới room hơn nữa cho NĐT nước ngoài)
=> Nếu trong nửa đầu năm 2017, thị trường không có bất kỳ một thông tin nào thể hiện dòng tiền được bơm mạnh hơn ra thị trường thì Cung tiếp tục cao hơn cầu => thị trường bắt đầu con sóng xuống.
0 Nhận xét :
Đăng nhận xét