Carl Icahn: "Kẻ cướp" lạnh lùng

Nhiều CEO tại Mỹ rùng mình khi biết Carl Icahn đang để mắt đến công ty của ông. Ông là hiện thân rõ ràng nhất của sự tàn bạo, tham vọng kiếm tiền bằng mọi giá.

Carl Icahn theo đuổi một thương vụ theo cái cách con chó đuổi theo ô tô. Ông đơn giản không bao giờ biết từ bỏ. Hãy nói chuyện với ông chỉ 3 phút thôi, bạn sẽ hiểu được ông không thể dừng lại nếu ông đã muốn. Khi ai đó hỏi ông về ý định nghỉ hưu khi đã ở tuổi 75, ông gầm gừ: “Tôi sẽ làm gì? Chơi trò chơi ở nơi nào đó chăng?” Ở tuổi 75, ông không dễ dàng rời khỏi thế giới đầu tư. Suốt 4 thập kỷ qua, giới doanh nghiệp Mỹ kinh sợ ông. Ông kiếm được rất nhiều tiền cho chính ông và nhà đầu tư của ông. Thế nhưng hiện nay, khi thập kỷ thứ 8 của ông trôi qua được một nửa, ông đã bắt đầu nhìn lại sự nghiệp của mình và tương lai của đế chế Icahn. Họ sẽ nói gì về ông? Ông sẽ nổi giận nếu bị gọi là kẻ cướp doanh nghiệp tuy nhiên nếu tra Google từ này, chắc chắn bạn sẽ thấy tên của ông. Ông muốn được gọi bằng tên thân thiện hơn: nhà đầu tư tích cực. Gần đây, một trong những “cánh tay phải” của ông, ông Keith A. Meister, người đóng vai trò chủ chốt trong nhiều thương vụ tỷ USD của quỹ đầu cơ do ông Icahn thành lập, đã rời bỏ Icahn Enterprises. Sau đó, với 250 triệu USD từ George Soros, ông Meister mở quỹ đầu cơ riêng. Đến tháng 1/2011, ông Rupal Doshi, cựu giám đốc điều hành của Icahn Group, cũng tham gia cùng với ông Meister. Không lâu sau đó, ông Icahn đột ngột thông báo sẽ đóng cửa quỹ đầu cơ của ông. Quỹ này đã được ông mở ra năm 2004. Sau khi mất quá nhiều tiền trong thời kỷ khủng hoảng tài chính, ông không mấy vui vẻ. Ông trả lại nhà đầu tư toàn bộ tiền. Từ nay, Carl Icahn chỉ quản lý tiền của Carl Icahn. Trong thư gửi nhà đầu tư ngày 08/03, ông Icahn cho biết ông không mấy vui vẻ sau những gì đã diễn ra trong năm 2008 khi tài sản quỹ ông hao hụt tới 35%. Ông nói: “Xét đến yếu tố thị trường tăng điểm mạnh trong suốt 2 năm qua và lo lắng ngày một lớn của chúng tôi về triển vọng kinh tế, bất ổn chính trị tại Trung Đông, tôi không muốn tiếp tục chịu trách nhiệm với nhà đầu tư qua thêm một cuộc khủng hoảng thị trường nữa.” Ông Icahn nói việc quản lý tiền của người khác thực sự đau đầu. Không chỉ có vậy, ông tin rằng thị trường sắp mất điểm: “Bạn sẽ thật ngốc nếu bạn không nghĩ rằng thị trường sẽ điều chỉnh.” Khi ông Meister ra đi, con trai của Icahn đang chờ đợi trong hậu trường. Icahn “con” năm nay 31 tuổi, anh đã gia nhập đế chế của gia đình sau khi tốt nghiệp đại học Princeton và mất vài năm vô ích làm đạo diễn phim. Ông Carl Icahn cho biết con trai ông đã sẵn sàng tham gia. Tuy nhiên ông từ chối việc đã chỉ định con trai như nhiều người đã nghi ngờ bởi anh này có khả năng tốt. Dù ai là người kế vị, người đó cũng sẽ có rất nhiều việc phải làm. Đế chế Carl Icahn Ông sinh ra năm 1936 tại New York. Câu chuyện về Carl Icahn bắt đầu từ thập niên 1980. Ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình không mấy khá giả. Ông đã trang trải học phí đại học của mình từ chơi poker. Bố mẹ của ông muốn ông trở thành bác sỹ, vì thế ông đã theo học trường dược. Một bệnh nhân viêm phổi đã ho vào mặt ông. Ông nhớ lại khi đó mình đã nói: “Tôi không làm nữa.” Người chú giàu có Elliot Schnall đã khuyến khích ông tham gia vào phố Wall năm 1960, trái ngược với mong muốn của bố mẹ ông. Mẹ của ông đã cáu giận điên cuồng. Chú của Icahn kể lại: “Bà đã nói phố Wall là nơi dành cho những kẻ đánh bạc.” Bố của Icahn muốn ông mở cửa hàng bán rau. Năm 1968, Icahn đã chính thức bắt đầu với công ty Icahn & Company và với khoản tiền vay được từ người chú, ông đã mua được một chỗ trên NYSE. Thành công của ông đã khiến bố ông phải thay đổi ý kiến. Ông hoạt động đặc biệt tích cực trong những năm gần đây. Từ năm 2004, ông đã khởi động 91 chiến dịch nhắm vào 79 doanh nghiệp Mỹ. Một trong những thương vụ lớn nhất của ông phải kể đến ImClone Systems, một công ty dược là tâm điểm của bê bối giao dịch cổ phiếu Martha Stewart. Ông Icahn đã mua cổ phiếu công ty này vào năm 2006, khởi đầu cuộc chiến trong nội bộ công ty, gây áp lực với ban lãnh đạo công ty bằng lời đề nghị 36USD/cổ phiếu và giành được vị trí chủ tịch. 2 năm sau đó, ImClone chấp nhận lời đề nghị mua lại 70USD/cổ phiếu từ Eli Lilly & Company. Ông Icahn đã bỏ túi 418 triệu USD từ khoản đầu tư 196 triệu USD trước đó. Sau đó đến lượt tập đoàn năng lượng National Energy Group, bao gồm công ty khí đốt TransTexas Gas và Panaco, ông đã mua khi tập đoàn này gần phá sản. Ông biến khoản đầu tư 300 triệu USD thành 1,5 tỷ USD khi sau đó công ty này được bán cho SandRidge Energy năm 2006. Ông cũng cực kỳ thành công trong lĩnh vực kinh doanh sòng bạc. Từ năm 2000 đến năm 2006, ông mua 4 sòng bạc với giá 300 triệu USD, sau đó bán lại lấy 1,2 tỷ USD vào tháng 2/2008, ngay trước khi khủng hoảng kinh tế khiến ngành này suy thoái trầm trọng. Bất kỳ một giám đốc điều hành nào tại Mỹ cũng phải rùng mình khi nghe thấy câu: “Ông Icahn đang chờ máy.” Tháng 12/2010, CEO của Chesapeake Energy Corporation đã có cảm giác này. Ngay trong cùng tháng, Icahn mua lại 5,8% cổ phần trong công ty. Ông Aubrey K. McClendon, CEO của Chesapeake Energy Corporation, đã gặp Icahn để chia sẻ lo lắng về việc công ty đang chi tiêu bất hợp lý như thế nào. 2 tháng sau đó, ông McClendon công bố kế hoạch bán 5 tỷ USD tài sản và thực hiện một số thay đổi khác để tăng giá trị cho công ty. Ông Icahn mua lại với giá 21USD/cổ phiếu. Phiên ngày thứ Sáu tuần trước, cổ phiếu công ty đóng cửa ở mức 32,73USD/cổ phiếu. Ông McClendon từ chối trả lời về việc liệu Icahn có khiến ông thay đổi quan điểm hay không. Mark Hanson, chuyên gia phân tích tại Morningstar, khẳng định không còn nghi ngờ gì về việc ông Icahn đã tác động đến công ty Chesapeake. Bản kế hoạch kinh doanh mà Chesapeake trình ra vào tháng 2/2011 khác hoàn toàn với cuối năm 2010 khi Icahn chưa nhúng tay vào công việc của công ty này. Icahn không phải lúc nào cũng thành công. Ông mất 185 triệu USD trong thương vụ đầu tư vào Blockbuster, công ty phá sản vài năm sau khi ông đổ tiền vào đây. Ông còn mất khá nhiều đối với công ty WCI Communities. Ông Icahn đã tự gây thù chuốc oán với không ít người. Năm 2010, ông mâu thuẫn với Donald Trump về việc mua lại 3 sòng bạc tại thành phố Atlantic, cuộc chiến của tiền và cái tôi. Cuối cùng Icahn thua tại tòa. Ông Trump cho biết ông hết sức ngạc nhiên về cuộc chiến này bởi ông và Icahn từng là bạn bè. Đã trong nhiều năm ông giúp đỡ Icahn trong giải đấu tennis mở rộng và đưa ra một số lời khuyên cho Icahn khi ông này ly hôn vào thập niên 1990. Tỷ phú Donald Trump nói: “Carl là một người thường đặt công việc kinh doanh lên trên các mối quan hệ. Tôi là người trung thành và tôi không muốn thấy những người bạn đối đầu với nhau. Thế nhưng với Carl, tình bạn bè thân hữu chấm dứt khi công việc kinh doanh bắt đầu.” Hiện nay, Carl Icahn có tài sản khoảng 9 tỷ USD và được coi như một trong những nhà đầu cơ vĩ đại nhất thế giới.